Opdracht voor Verenigde Naties redt jaar voor
decorbouwer Fraai Projecten uit Oosterhout
OOSTERHOUT – Het Oosterhoutse bedrijf Fraai Projecten voelt als decorbouwer ook de klappen van de coronacrisis. Maar de opdracht voor de Verenigde Naties van afgelopen september vergoedt veel.
De klimaattop in Den Haag, maar ook het 100-jarig bestaan van KLM, de Grand Prix in Zandvoort en het Olympic Festival op het strand van Scheveningen. En als klap op de vuurpijl de algemene vergadering van de Verenigde Naties in september.
De overeenkomst? Deze evenementen vonden allemaal plaats in een Oosterhouts decor. Het bedrijf Fraai Projecten werd 15 jaar geleden aan een Raamsdonkse keukentafel opgericht, maar zit inmiddels alweer een paar jaar in een 11.000 vierkante meter groot Oosterhouts pand.
Junglesfeer
Ze maken decors op maat. Dat kan voor een bruiloft zijn, maar ook voor een digitale vergadering met een tafel die aan talkshows als Jinek of Op1 doet denken. In junglesferen of een neutrale look.
Het bedrijf kreeg een flinke impuls door de nucleaire top van 2014 in Den Haag, waar alle regeringsleiders ter wereld aanwezig waren om te praten over nucleair terrorisme. Van Barack Obama tot Mark Rutte: samen zaten ze in het decor van Fraai Projecten.
Maar het bedrijf gaat met net zoveel enthousiasme aan de slag om een bruiloft aan te kleden of de schaatsbaan van Roosendaal. ,,Verandering van spijs doet eten’’, zo luidt het motto van oprichter Gerben van Raak. En, gelikter: ,,Wij verhuren geen decor, maar een beleving.’’
2021 was een bizar jaar voor het bedrijf. Plots kreeg eigenaar Van Raak een telefoontje uit New York. ,,Of we een decor konden ontwerpen voor de algemene vergadering van de Verenigde Naties. En wel op korte termijn. Ze hadden ons werk gezien bij de klimaattop in Nederland en waren onder de indruk.’’
Nou, dat hoefde New York geen tweede keer te vragen. Een werkgroep met vijf creatievelingen uit het bedrijf nam plaats aan een tafel voor een brainstorm. Iedereen gooit hersenspinsels op. Meer dan een moodboard kregen ze niet als input vanuit de Verenigde Naties.
,,Uiteindelijk komt uit die brainstorm een idee. We hadden het binnen een paar weken op papier en zijn toen naar New York gegaan om het te presenteren’’, vertelt Janneke Kanters, projectmanager bij Fraai. ,,Enorm spannend, we stonden daar wel even tegenover de staf van de Secretaris-generaal van de Verenigde Naties’’, herinnert Janneke zich nog.
Gerben: ,,Dat is Champions League-niveau. Maar na een paar minuten was de spanning al weg. Toen zag ik aan die mensen dat ze enthousiast waren. We hebben nauwelijks hoeven schaven. Op de vijfde dag zijn de handtekeningen gezet.”
Van Raak en Kanters maten alle deuren en bochten op in het gebouw, want het decor moest wel naar binnen.
Dikkere zittingen
Uiteindelijk maakten ze verschillende settingen, van waaruit de algemene vergadering uitgezonden kon worden over heel de wereld. Digitaal dus, zodat niet iedereen vervuilende vliegkilometers hoefde te maken naar Amerika.
Het decor had een vrij neutrale look, wat een wens was vanuit de VN om geen cultuur of land per ongeluk voor het hoofd te stoten. Die gevoeligheden kende Fraai nog van eerdere evenementen, waarbij het bijvoorbeeld dikkere zittingen van stoelen moest maken zodat de Chinese afvaardiging niet kleiner leek dan de Europese.
Nucleaire top
Van Raak reisde zelf nog een keer op en neer om de opbouw te begeleiden. ,,Ik moest de mensen daar aansturen’’, vertelt hij. Kanters: We hebben twee zeecontainers gestuurd. Die hadden ook nog vertraging door een orkaan. Het was allemaal vrij stressvol door de tijdsdruk.’’
Het eindresultaat mocht er zijn. Van Raak: ,,Normaal zijn wij weg voor het echt begint, nu heb ik de secretaris-generaal nog gezien. Hij applaudisseerde voor ons werk. Nederland heeft daarmee goede sier gemaakt bij de VN. Het ministerie van Buitenlandse Zaken was ons heel dankbaar.’’
Fraai heeft sinds 2014 warme banden met dat ministerie. ,,Toen werden wij uitgenodigd om een pitch te doen voor de nucleaire top, de zogenoemde Nuclear Security Summit. We wonnen, terwijl we nog geen vijftien man personeel hadden. We zijn toen in korte tijd naar ruim vijftig medewerkers gegroeid. Alle media wilden ons spreken en we draaiden alleen met dat evenement al een even grote omzet als in het hele jaar daarvoor. We belandden in de eredivisie van ons werkveld. En kregen een persoonlijke brief van president Rutte, waarin hij ons bedankte.’’
Coronacrisis
Het nadeel van het werk van Fraai Projecten is dat hun decor in de spotlights staat, het bedrijf zelf zelden. En als je het voornamelijk moet hebben van evenementen, van huwelijken tot personeelsfeesten, dan raad je het al: de opdracht voor de Verenigde Naties was een van de weinige lichtpuntjes in de inktzwarte coronatijd. ,,We zijn teruggegaan van ruim vijftig naar dertig man personeel’’, vertelt Kanters.
Van Raak: ,,Dat gaat je niet in de koude kleren zitten. Maar om te overleven, moesten wij wel met de kaasschaaf over ons bedrijf gaan.’’
Uiteindelijk hebben ze zich ook overeind gehouden door hun creatieve blik op een andere manier te gebruiken. ,,We hebben geen geld, dus dan moet je andere oplossingen bedenken. Normaal gesproken verhuren we een decor en gooien we veel spullen daarna weg. Nu hebben we al het meubilair een tweede kans gegeven. De timmermannen en schilders zijn zo aan het werk gebleven.’’
En Van Raak, Kanters en hun collega’s toverden nog een konijn uit de hoge hoed. ,,We hebben ons eigen transportbedrijf opgericht. Wij hadden al vrachtwagens om ons decor te vervoeren. Vaak reden wij met een volle lading naar een evenement toe, maar leeg weer terug. Dat is zonde. Nu kan het zo zijn dat we op de heenweg met houten olifanten en waterpijpen rijden en terug met isolatiemateriaal. Ook verhuren we in ons gebouw kantoren. Die kleden we dan weer leuk aan, om het net wat aantrekkelijker te maken voor huurders.’’
90 procent omzetverlies
Maar dat bokst niet op tegen de volle stellingen en lege agenda. ,,Normaal hoop je op een leeg magazijn en overal evenementen met onze decors. Maar we zijn er in de slechtste periode 90 procent op achteruit gegaan qua omzet. Ik reken erop dat we vanaf maart weer helemaal los kunnen. De agenda voor april zit in ieder geval alweer vol.’’
Magazijn met álles
Het magazijn van Fraai Projecten in Oosterhout is al een bezienswaardigheid op zich. Het is een walhalla voor verzamelaars, dat zich het best laat beschrijven als combinatie tussen een Action, Ikea, bazaar, kringloopwinkel en vlooienmarkt. In de ene hoek staan planten, even verderop kom je een grote houten olifant tegen, weer in een andere stellage een enorme badeend of skilatten. Maar je kunt ook zomaar op een bank, tafel of grote foto van een jungle stuiten.
Projectmanager Janneke Kanters: ,,We gaan weleens naar Caïro of Marrakech om in te slaan. Dan nemen we een container mee en die vullen we. Maar soms vind ik ook gewoon iets thuis op zolder, wat ik dan hier in het magazijn leg.’’
Fraai-eigenaar Gerben van Raak: ,,Wij willen alles kunnen bieden. En bestaat iets niet, dan maken onze timmermannen en schilders het zelf.’’